آقا حسین دربندی آرانی ملقب به افتخارالاسلام آرانی در مهرماه ۱۲۶۷ خورشیدی (۱۳۰۶ قمری) در محله دربند آران و بیدگل و در خانواده ای که به علم و تقوا معروف بودند، دیده به جهان گشود.
پدرش ملأ عباس فرزند ملأ علی اکبر، روحانی سنتی و وارسته ای بود که در مجالس و محافل دینی و مذهبی برای مردم مسائل و احکام شرعی میگفت و پس از موعظه و نصیحت به ذکر مصائب و مراثی اهل بیت (ع) می پرداخت. آقا حسین پس از این که دوران کودکی را سپری کرد، پدرش او را به مکتب خانه استاد نصرالله جلالی فرستاد و او در آنجا خواندن و نوشتن و قرائت قرآن را یاد گرفت.

دروس حوزوی را نزد آیت الله آقا میرزا احمد عاملی (1369 قمری) و آیت الله آقا ملأ محمود فاضل بیدگلی (1350 قمری) فراگرفت.بعد از آن چندسالی از محضر آیات کاشان آقایان سید محمد حسین رضوی (1385 قمری) و سید محمد علوی بروجردی (1363 قمری) میرزا ابوالقاسم امام جمعه، بهره های علمی فراوان برد. وی مدتی در مدرسه سپه سالار تهران و در حوزه علمیه نجف اشرف کسب معرفت کرد.

پس از بازگشت به زادگاه خود از حضرات علما آقایان میرزا احمدعاملی آرانی، ملأ محمود فاضل بیدگلی، سید محمد حسین رضوی کاشانی،میرزا حسین نراقی (1372 قمری)، سید محمد علوی کاشانی، آقا میر سید علی یثربی، آقا سید نظام الدین آل یاسین (1359 قمری)، شهاب الدین نراقی (1350 قمری) اجازه نقل و روایت، امور حسبیه و اجتهاد گرفت و به تایید مراجع تقلید قم از جمله آیت الله حاج شیخ عبدالکریم حائری (1355 قمری) رساند. ایشان پس از سالها تبلیغ و ارشاد و هدایت امور دینی و اجتماعی در آران و تربیت علما و روحانیون بزرگوار، سرانجام در 6 بهمن 1345 (نیمه شوال 1386 قمری) بر اثر بیماری قند، دار فانی را وداع گفت و درجوار بقعه حضرت محمد هلال بن علی (ع) به خاک سپرده شد.