هشتمین نشست؛
نشست”اخلاق و مديريت اسلامی” در آران و بيدگل برگزار شد
هشتمين نشست از سلسله نشست‌های اخلاق و مديريت اسلامی، هفتم مردادماه، در حسينيه حضرت فاطمه زهرا(س) مصلی نماز جمعه شهرستان آران و بيدگل برگزار شد.
هشتمين نشست از سلسله نشست‌های اخلاق و مديريت اسلامی، هفتم مردادماه، در حسينيه حضرت فاطمه زهرا(س) مصلی نماز جمعه شهرستان آران و بيدگل برگزار شد.
گروه خبرنگاران افتخاری هلال: به گزارش خبرگزاری قرآنی ايران (ايكنا) در آران و بيدگل، هشتمين نشست از سلسله نشست‌های اخلاق و مديريت اسلامی، هفتم مردادماه، به همت ستاد برگزاری نماز جمعه و با همكاری معاونت ادارات و كارخانجات ستاد احيای امر به معروف و نهی از منكر آران و بيدگل، در حسينيه حضرت فاطمه زهرا(س) مصلی نماز جمعه شهرستان آران و بيدگل برگزار شد.
حجتالاسلام والمسلمين «موسوی» امام جمعه آران و بيدگل، در اين جلسه گفت: اگر كسی عجولانه تصميم بگيرد نوعا دچار بن‌بست و شكست خواهد شد، چون تصميم عجولانه غالبا بدون اطلاعات كافی و بدون عاقبت‌انديشی است. پس تصميم‌گيری بايد زمانی انجام شود كه انسان آرامش كامل داشته و با تأنی و تأمل و پرهيز از شتابزدگی تصميم بگيرد.
وی ادامه داد: نبی مكرم اسلام، محمد مصطفی(ص) فرمودند «مَن تَأنّی أصابَ أو كادَ وَ مَن عَجَلَ اَخطاأو كادَ » كسی كه تاَنی ورزد، به مطلوب می‌رسد يا به آن نزديك می‌شود، كسی كه عجله و شتاب كند، به خطا رفته و يا در آستانه خطا قرار گرفته است.
حجتالاسلام والمسلمين موسوی اضافه كرد: امام صادق(ع) فرمودند «مَعَ التثبّت تكونُ السّلامه وَ مَعَ العَجَله تكونُ النّدامه» با درنگ، سلامتی و با عجله و شتاب، پشيمانی همراه است. اميرالمؤمنين علی(ع) نيز فرمودند «مَعَ العَجَل يكثرُالزلَل» با عجله اشتباه و خطا زياد می‌شود. در نامه به مالك‌اشتر نيز فرمودند: «إیّاكَ والعَجَله بِالأمور قبلَ أوانها» قبل از رسيدن وقت هر كاری عجله نكن.
وی با اشاره به اين امر كه خداوند در سوره مباركه نمل دو مدير را معرفی كرده است، تصريح كرد: يكی مؤمن و از انبيای الهی و ديگری كافر و خورشيد‌پرست است، منتهی هر دو يك ويژگی مشابه داشتند و آن تأنی در تصميم‌گيری است كه خداوند آن را به عنوان يك ويژگی نقل كرده است.
امام جمعه آران و بيدگل با ذكر نمونه‌ای گفت: وقتی هدهد برای حضرت سليمان خبر آورد، حضرت سليمان تصميم عجولانه نگرفت. «قَالَ سَنَنظُرُ أصَدَقتَ أم كُنتَ مِنَ الكاذِبين إذهَب بِكِتَابِی هَذا» حضرت سليمان به هدهد گفت بايد تحقيق كنم تا صدق و كذب سخنت را دريابم و نامه‌ای نوشت و هدهد را فرستاد تا نامه را برای بلقيس ببرد. وقتی نامه به دست بلقيس، پادشاه قوم سبا رسيد، او نيز تأمل كرد و تصميم عجولانه نگرفت.
با اينكه اطرافيان و مشاوران، وی را ترغيب به جنگ كردند بلقيس به مشاوران خود گفت «یَا أیّها المَلَؤُا أفتونی فِی أمری مَا كُنتُ قاطِعَهً أمراً حتّی تَشهَدون» ای رجال كشور، شما به كار من رأی دهيد، كه من تاكنون بی‌حضور شما به هيچ كار تصميم نگرفته‌ام. آنها گفتند «نَحنُ أولُوا قُوّهٍ وَ أولُوا بَأسٍ شَديد» ما دارای نيروی كامل و مردان جنگجوی مقتدری هستيم. (يعنی برای جنگ آمادگی داريم) اما بلقيس تصميم عجولانه نگرفت و گفت «إنّی مُرسِلَهٌ إلَيهم بِهَدِیَّهٍ فَناظِرَهُ بِمَ یَرجِعُ المُرسلون» من هديه‌ای بر آنان می‌فرستم تا ببينم فرستادگانم از جانب سليمان چگونه پاسخ باز آرند.
حجتالاسلام والمسلمين موسوی بيان كرد: در عملكرد اين پادشاه گرچه كافر هم بود، خداوند دو ويژگی را بيان كرده است كه اين دو، عناصر كليدی تصميم‌گيری است. يكی مشورت و ديگری پرهيز از شتابزدگی. وی شتاب‌زده عمل نكرد وگرنه خود و كشور و لشكريانش را نابود می‌كرد.
وی با اشاره به نقش تعادل روحی در تصميم‌گيری، عنوان كرد: تعادل روحی در تصميم‌گيری يعنی مدير در وقت خشم و غضب نبايد تصميم بگيرد او بايد بر خشم خود مسلط باشد، در غير اين‌صورت دچار عوارض منفی خواهد شد. اميرالمؤمنين علی(ع) در نامه‌های مختلفی كه به كارگزاران حكومتی داشته به تسلط بر خشم و غضب تصريح فرموده است، كه معلوم می‌شود مدير در حال خشم و غضب قادر به تصميم‌گيری صحيح نيست.
امام جمعه آران و بيدگل اضافه كرد: امام علی(ع) در نامه 76 نهج‌البلاغه به ابن‌عباس فرماندار بصره فرمودند «إیّآكَ وَ الغَضَبَ فَإنّهُ طَيرَهٌ مُنَ الشَيطان» از خشم و غضب بپرهيز كه سبك مغزی، به تحريك شيطان است. در نامه 69 نهج‌البلاغه به حارث همدانی نيز فرمودند «وَاحلُم عِندَالغَضَب، اصفَح مَعَ الدَّولَه، تَكُن لَكَ العَاقِبَه» به هنگام خشم بردبار باش و در حكومت مدارا كن تا آينده خوبی داشته باشی. همچنين در نامه 53 نهج‌البلاغه به مالك‌اشتر فرمودند «إملِك حَمیّهَ أنفِك وَ سَورَهَ حَدِّك وَ سَطوَهَ یَدِك وَ غَربَ لِسانِك وَاحتَرِس مِن كُلِّ ذَلِكَ بِكَفِّ البَادِرَه وَتَأخيرِ السّطوَه حَتّی یَسكُنَ غَضَبُكَ فَتَملِكَ الإختِيار» باد غرورت، جوشش خشمت، تجاوز دستت، تندی زبانت را در اختيار خود گير و با پرهيز از شتابزدگی و فروبردن خشم، خود را آرامش ده تا خشم فرو نشيند و اختيار نفس در دست تو باشد.
وی با اشاره به اين امر كه مديری كه در وقت خشم تصميم‌گيری كند، با چند مشكل مهم مواجه خواهد شد، بيان كرد: اولين مشكل اين است كه باطن خود را آشكار می‌كند، مدير چون بر يك مجموعه سرپرستی دارد، اين مشكلات زودتر برايش فراهم می‌شود و انديشه‌هايی كه در نهان خانه ذهن دارد، نشان را می‌دهد.
حجتالاسلام والمسلمين موسوی افزود: امام حسن مجتبی(ع) در بحار جلد 78 فرمودند «لا یُعرَفُ الرّأی إلّا عِندَ الغَضَب » انديشه و اعتقاد انسان شناخته نمی‌شود مگر در هنگام غضب. در هنگام غضب، باطن انسان برملا می‌شود، فكر و انديشه انسان روشن می‌شود. گاه انسان تمايل ندارد ديگران از فكر و انديشه او مطلع شوند، اما در وقت غضب هر آنچه در وجود خود دارد را برملا می‌كند.
وی با اشاره به دومين مشكل گفت: مديری كه در وقت خشم تصميم‌گيری كند معايبش ظاهر می‌شود.
در وقت غضب، انسان عيب‌های باطن خود را واضح می‌كند و ديگران از معايبش مطلع می‌شوند. يك دانشمند غربی می‌گويد انسان مثل يك ليوان آب صاف و زلال است كه لجن در آن ته‌نشين شده است، تا وقتی ليوان آرام است، آب هم زلال و شفاف است، اما اگر ليوان كمی تكان بخورد، لجن‌های ته‌نشين شده آب را تيره و كدر می‌كند.
تصميم‌گيری در وقت غضب و خشم ، تصميم‌گيری شيطانی است
حجتالاسلام والمسلمين موسوی اضافه كرد: انسان نيز همين‌طور است. در اعماق وجود انسان لايه‌هايی از رذايل ته‌نشين شده است، در وقت آرامش و راحتی و در شرايط عادی انسان زلال و شفاف است، اما وقتی با غضب و خشم، انسان را تكان دهند، همان رذائل ته‌نشين شده، خود را نشان می‌دهد.
وی به نادرستی تصميم‌گيری در وقت غضب اشاره كرد و گفت: چون در وقت غضب، انسان مالك خود و عقلش نيست. امام صادق(ع) فرمودند «مَن لَم یَملِك غَضَبهُ لَم یَملِك عَقلَهُ» كسی كه مالك غضب خودش نباشد، مالك عقل خودش نيز نيست. بنابرين وقتی مالك عقل نيست، بی‌شك تصميم‌گيری نيز غير عاقلانه و سفيهانه است.
حجتالاسلام والمسلمين موسوی تصميم‌گيری در وقت غضب و خشم را تصميم‌گيری شيطانی دانست و تأكيد كرد: در اين شرايط در واقع شيطان است كه تصميم گيری می‌كند. اميرالمؤمنين علی(ع) در نامه‌ای به ابن عباس حاكم بصره فرمودند «إیّاكَ وَ الغَضَب فَإنَّهُ طَيرَهٌ مِنَ الشَّيطان» غضب، سبكسری است كه از طرف شيطان می‌آيد. در واقع كسی كه خشمگين شده آلت دست شيطان است، هر تصميمی بگيرد، در واقع تصميم شيطان است.
وی ادامه داد: گاه مدير تصميم‌گيری را به ديگرانی همچون؛ شخص، اشخاص و يا به شورا واگذار می‌كند، كه اين خود چند نتيجه و فايده‌ای دارد. اول اينكه گاهی مديران عالی، توانايی و مهارت مديران رده پايين را ندارند. مهارت و توانايی فنی كارمند رده پايين بيش از مدير عالی است. لذا مدير نياز دارد از توانايی ديگران استفاده كند پس تصميم‌گيری را واگذار می‌كند.
گاه قصد او از اين كار آزمايش كردن ديگران است. گاه برای اينكه از حمايت و تأييد ديگران استفاده كند و گاه برای اينكه به كارمندان زير مجموعه خود بفهماند كه روش او استبدادی نيست و گاهی برای اين است كه در صورت شكست، از انتقادها در امان باشد.
امام جمعه آران و بيدگل تصريح كرد: پس عواملی وجود دارد كه باعث می‌شود شما تصميم‌گيری را به ديگران واگذار كنيد. اين در سيره بزرگان دين نيز ديده می‌شود. مثلا وجود مقدس پيامبر اسلام (ص) در قضيه بنی‌قريظه، تصميم‌گيری را به سعد بن معاذ واگذار كرد. بنی قريظه يكی از اقوام يهود بودند كه با پيامبر عهد و پيمان بستند، اما نقض پيمان كردند. به همين علت بايد محاكمه می‌شدند. سعد بن معاذ با يهوديان بنی‌قريظه خويشاوندی داشت. پيامبر(ص) فرمودند من سعد را می‌فرستم، هرچه او تصميم بگيرد ، تصميم من است. آنها نيز چون با سعد خويشاوندی داشتند پذيرفتند. سعد‌بن‌معاذ نيز گفت جنگاوران اين قوم همگی بايد اعدام شوند، اموالشان نيز بايد تقسيم شود و زن و بچه‌هايشان هم بايد اسير شوند. پيامبر فرمود اين حكم، حكم الله است، حكم واقعی همين است.
پاسخ دهید