قلعه خشت و گلي و تدافعي کرشاهي، در فاصله 30 کيلومتري از شهر ابوزيدآباد و
در حوزه استحفاظي شهرستان آران و بيدگل اثري بي نظير و ديدني براي گردشگران و
مسافران نوروزي است . . .
گروه خبرنگاران افتخاری هلال به نقل از ایرنا : قلعه خشت و گلي و تدافعي
کرشاهي، در فاصله 30 کيلومتري از شهر ابوزيدآباد و در حوزه استحفاظي شهرستان آران و
بيدگل اثري بي نظير و ديدني براي گردشگران و مسافران نوروزي است.
اين قلعه در زميني به مساحت تقريبي چهار هزار و 200 متر مربع بنا شده که با خندق
اطراف آن حدود 8 هزار متر مربع وسعت داشته است .
اين قلعه تاريخي از جهت سازماندهي و انسجام فضايي يکي از کاملترين و مستحکمترين
قلعههاي محدوده آران و بيدگل، کاشان و شهرهاي اطراف آن محسوب مي شود.
کارشناس ارشد مرمت بناها و بافت هاي تاريخي آران و بيدگل گفت : اين قلعه توسط يکي
از ياغيهاي سلطهگر اواخر دوران قاجار با نام نايب حسين کاشاني که بر کل منطقه
کاشان، قم، ساوه تا يزد تسلط و حمکراني داشته بازسازي شده است.
“علي ادهمي” در گفت و گو با ايرنا افزود: اين قلعه پس از دستگيري و کشته شدن نايب
حسين به دست چراغعلي خان- سردار صولت بختياري- متروک شده و با گذشت زمان، مزرعه و
قنات کرشاهي نيز کم آب و رو به فرسايش تدريجي نهاده است.
به گفته وي، ساختار خشتي و منحصر به فرد معماري تدافعي آن که سبب غلبه بر دشمنان و
امنيت درون آن شده يکي از ويژگيهاي برجسته آن است و توان نظامي طرف مقابل منازعه
را کاهش مي داد.
ساخت قلعه نيز با توجه به سخت گذر بودن دسترسي آن، از خاک شندار دامنه کوههاي
اطراف استفاده شده و تزئينات کالبدي آن نيز به رج چيني خشتي برج و باروهاي آن خلاصه
مي شود.
دورتادور قلعه را دو رديف ديواره چينه اي بلند و ستبر احاطه کرده که در ميان آن
خندقي عميق طراحي شده به طوري که دهنه 5 متري آن بزرگترين سد در برابر هجوم دشمنان
به درون قلعه محسوب مي شده است.
تقسيم فضاهاي دروني بنا به دو بخش سربازان و غلامان، از خصوصيات جالب توجه اين
بناست به طوريکه حياط کوچک سمت جنوبي بنا که توسط اصطبل ها و اتاق هاي کوچک احاطه
شده مخصوص غلامان بوده که به نگهداري و تيمار از دام ها و اسبان و پذيرايي از
سربازان مشغول بودند.
حياط بزرگي که در ميان آن، حوض بزرگي وجود دارد در اطراف خود اتاق هاي شاه نشين،
زمستاني و تابستاني، انبار، اصطبل هاي طويل و بزرگ و برچهاي ستبر و بلند را جانمايي
کرده و با ترکيب و در هم گسيختگي فضاهاي مختلف، طراحي منحصر به فرد اين قلعه را به
رخ مي کشاند.
بارزترين ويژگي اين قلعه، خاصيت آبزايي زمين اطراف و زير قلعه است ، به طوريکه حوض
بزرگ مياني آن هميشه مرطوب و يا پر آب است که دليل آن خاصيت زمين شناسي آن و صخامت
کم پوسته زمين با سفره زير زميني آن است.
رييس اداره ميراث فرهنگي صنايع دستي و گردشگري شهرستان آران و بيدگل ، گفت: قلعه
کرشاهي از جالبترين بناهاي تاريخي اين شهرستان است که در کوير اين شهرستان واقع شده
است.
“عليرضا محسني تبار” در گفت و گو با خبرنگار ايرنا افزود: قدمت تاريخي بنا و شالوده
اوليه قلعه کرشاهي به پيش از اسلام بر مي گردد.
به گفته وي، به دليل اهميت اين اثر تاريخي براي مرمت و بازسازي اين بنا ، درصدد جذب
اعتبارات سازمان ميراث فرهنگي، صنايع دستي و گردشگري هستيم .
وي اظهار داشت: قلعه کرشاهي با توجه به تک بنا بودن در دل کوير و دسترسي به عنصر
اصلي حيات يعني آب و همچنين معماري کاملا بومي با استفاده از خاک محيط اطراف و سبک
ساختماني و تدافعي منحصر به فرد و همچنين وضعيت اقليمي ييلاقي و خنک آن و زيست
محيطي مناسب جهت اسکان گردشگران، شايسته مرمت، حفاظت است.
به گفته وي، اين اثر تاريخي يکي از پتانسيل هاي گردشگري منطقه بويژه بخش کويرات
شهرستان آران و بيدگل است که در طول سال بويژه تعطيلات نوروزي مورد توجه مسافران و
گردشگران قرار دارد.
وي گفت: اين اثر تاريخي در سال 1382 به شماره 5891 به ثبت فهرست آثار ملي کشور
رسيده است .
شهرستان آران و بيگل از توابع استان اصفهان بيش از 80 اثر تاريخي ثبت شده دارد.
منبع : خبرگزاری جمهوری اسلامی
دیدگاهتان را بنویسید