دکترحسین عظیمی در سال 1327 شمسی در خانواده ای کشاورز به دیده به
جهان گشود. تحصیلات ابتدایی خود را از 5 سالگی در زادگاه خود شروع کرد. سیکل اول
دبیرستان را در آران وسیکل دوم را در رشته ریاضی در شهرکاشان گذراند.پس از پایان
تحصیلات متوسطه در رشته اقتصاد در دانشگاه تهران مشغول به تحصیل شد و فوق لیسانس
خود را در رشته اقتصاد توسعه درهمان دانشگاه با رتبه ممتاز پشت سر گذاشت. ارتباط
فرهنگی میان دانشگاه تهران و دانشگاه آکسفورد موجب شد تا ایشان به عنوان برترین
دانشجو برای ادامه تحصیل در دانشگاه آکسفورد انگلیس بورسیه شود.

 در آغاز در دانشگاه آکسفورد دوره ای را طی کرد که به نوعی دوره
ی فوق لیسانس در تحقیق علوم اقتصادی نامیده می شد که اساساً
به فلسفه اقتصاد و علوم اجتماعی می پرداخت. پس در همان دانشگاه در رشته اقتصاد
توسعه دوره دکترا را گذراند. موضوع رساله دکترای ایشان « رابطه ی رشد اقتصادی ,
توزیع در آمد و فقر در علم اقتصاد با تکیه بر مسائل ایران » بود اولین دوره ای کار
آموزی خود را در سال های 46- 1345 در سازمان برنامه وبوجه شروع کرد و رسماً
از سال 1348 در موسسه توسعه تحقیقات اقتصاد دانشگاه تهران مشغول به کار شد و حدوداً
سه سال در آن موسسه خدمت کرد. هم زمان با پایان دوره ای کارشناسی ارشد در سال 1349
اولین تدریس دانشگاهی خود را انجام داد. در سال 1354 تا 1356 رسماً
در موسسه برنامه ریزی ایران که زیر نظر دو گانه سازمان برنامه ریزی ایران و سازمان
ملل متحد درآمد.

دکتر عظیمی پس از دریافت درجه دکترا و بازگشت به ایران تا سال 1368 در سازمان
برنامه وبوجه در رده کارشناسی, مشاور ومعاونت دفتر, رئیس دفتر و عضویت درستادمرکزی
سازمان برنامه وبوجه مشغول فعالیت بود.پس از خروج از سازمان به عنوان عضو هیئت علمی
و مدیر گروه اقتصاد دوره دکترای دانشگاه آزاد اسلامی به امور تدریس وتحقیق پرداخت و
هم زمان در سایر دانشگاه های کشور نیز به تربیت دانشجویان اشتغال داشت. وی درکنار
فعالیت اصلی خود به عنوان مشاوره در صنایع بزرگ کشور کارکرد.

در سال 1381 هم زمان با ادغام موسسه عالی پژوهش در برنامه ریزی و سازمان مدیریت به
عنوان اولین رئیس عالی آموزش و پژوهش مدیریت و برنامه ریزی کشور انتخاب شد ودر مدت
کوتاهی که در آن جا تلاش می کرد منشا خدمات علمی فراوانی بود. ارائه درس های پربار
به دانشجویان ودانش پژوهان در دانشگاه های وی را به عنوان استادی شاخص به
اندیشمندان شناسانده بود.
 

خصوصیات اخلاقی و رفتاری :
دکتر حسین عظیمی انسانی فروتن و متواضع بود . معلمی دلسوز و مهربان با تمامی صفات
نیک و برجسته و معلمی نمونه بود .
اندیشه ی نقاد ، تسلط بر مبانی و علوم اقتصاد ،آگاهی بر مسایل سیاسی ، تعهد و
دلسوزی نسبت به سرنوشت مردم و کشور عزیزمان ایران . رفتار و برخوردی انسانی و
مهربانانه با دانشجویان ، حسن معاشرت با استادان و همکاران و برای مردم و با مردم
بودن از بارزترین ویژگی های اخلاقی و رفتاری ایشان بود .

او به عنوان انسانی پاک و برخاسته از کویر همواره به زادگاهش و مردم صمیمی و
تلاشگران عشق می ورزید . در مقدمه کتاب « مدارهای توسعه نیافتگی» چنین می نویسد .

« در ابتدا از پدر و مادری سپاس گویم که همچون اکثریت پدران و مادران منطقه ما
(آران) و یا تمامی حاشیه ی کویر با تلاشی اعجاب انگیز در گوشه ای از کویر تشنه ،
ازهیچ ، زندگی ساختند . انسان در بیان عظمت و شکوه همت و تلاش ، قناعت و مناعت طبع
این مردمان که در طی قرن ها دل خاک را شکافته اند تا قطره قطره ی آب را بر بیابان
های کشور جاری سازند واز زلال آب ، صفای زندگی بخش سبز درختان را به آبی عمیق آسمان
ها پیوند زنند ، در می ماند . اینان چه متواضعانه خواهند گفت «که خوب کشاورزی د رآن
است که نه تنها انسان را ، بلکه همه موجودات جان دار خدا را نیز قوتی برای زنده
ماندن می رساند .» چه آسوده می توان این گفته را به زبان مدرن ترجمه کرد که همت و
تلاش این مردمان سخت کوش و قانع ، پایه و اساس حفظ حیات برای هزاران سال بوده است .
آیا نمی توان و نباید شکوه و زیبایی هر تک درخت کویری را معیار سنجش زیبایی و مناره
های بلند و کاشی کاری شده ی شهرهای کشور دانست ؟ »( مدار های توسعه نیافتگی ص 10)

وی در توصیف کویر چه زیبا می نگارد :« کویر ، حداقل برای ما کویریان ، دنیایی اعجاب
انگیز است . شاید شب های ستاره باران کویر است که با مردمان این صحراهای پهناور
کشور را بر این می دارد که حتی در دل هر تاریکی به روشنایی دل بندیم . کوچه های تنگ
آبادی های ما نه تنها خانه های گلی و محقرمان را به هم پیوند می زند ، بلکه همیشه
به افق های روشن ، گسترده وبی نهایت انجامد . تپه های ریگ روان با چه لطافتی در
کنار خانه های ما بال می گسترند و ما را با چه سختی ها که مواجه نمی سازند . شاید
ما عظمت تنهایی را در شب هایی آموختیم که در نسیم جان بخش کویر بر دامنه ی لطیف
همین تپه ها می نشستیم و در دنیای ستاره ها ، غرق می شدیم . شاید سختی زندگی و لزوم
صبر و تحمل را در زمانی فرا می گرفتیم که در توفان خشم سهمگین کویر ، باید در هر
کجا که بودیم متوقف می ماندیم و صبر می کردیم تا دوباره آسمان روشن را ببینیم ،
شاید … » (مدار های توسعه نیافتگی ص 10)

دکتر عظیمی با دوران مسئولیت موسسه آموزش عالی ، آموزش و پژوهش در حالی که با
بیماری سرطان دست وپنجه نرم می کرد ، نشان داد که هیچ چیز نمی تواند او را از تلاش
در راه آبادانی و سربلندی میهن اسلامی باز دارد ، فعالیت های فرهنگی دکتر عظیمی به
گونه ای بود که تا امروز چندین هزار صفحه کتاب ، مقاله و نتایج تحقیقات از آثار
ایشان به یادگار مانده است و بالغ بر 5000 صفحه می شود .
 

آثار دکتر عظیمی :
1- بانک های توسعه ای با تکیه بر بانک توسعه صنعت و معدن ایران (1353 – دانشگاه
تهران)
2- مقدمه ای بر نظریه اقتصاد سنجی (1359 – انتشارات امیرکبیر)
3- تورم ، مقدمه ای بر بحران در علم اقتصاد (1361 – انتشارات امیرکبیر)
4- سیاست اجتماعی در کشورهای توسعه نیافته (1366 – سازمان برنامه و بودجه)
5- مدارهای توسعه نیافتگی (1370 – نشر نی)
6- چشم انداز اقتصاد ایران در سال 1400 (1377 – وزارت مسکن وشهرسازی)
7- ایران امروز در آیینه مباحث توسعه (1379 – دفتر نشر فرهنگ اسلامی)
8- بحران و تغییر در دوران پس از انقلاب (دانشگاه آکسفورد به زبان انگلیسی)
و صدها مقاله منتشر شده در مجلات و نشریات داخلی وخارجی
 

سرانجام این اندیشمند فرزانه ، نابغه دوران ، تحلیل گر مسایل اقتصادی
و اجتماعی ، دردمند مشکلات مردم فقیر ، پرورش دهنده نخبگان و فرهیختگان در اردیبهشت
1382 روحش به آسمان ها عروج کرد و در قطعه ی دانشمندان بهشت زهرای تهران به خاک
سپرده شد .
روحش شاد و یادش جاودانه باد .
 

نویسنده :
علی محمد سلطان محمدی