ازدواج با ميمنت آن بزرگوار كه حضرت رسول (ص) در اوّل بلوغ او را به تزويج در آورد. اگر دختران ما نيز در اوائل بلوغ ازدواج نمايند سعادتمند گشته و تا حد زيادى از شاخههاى فساد در جامعه قطع مىگردد. زيرا معناى ازدواج آنها در اين سن ازدواج پسران در سن بلوغ است پس انسان به كار حرام رغبت نمىنمايد.
و ما قبيلههائى را در بلاد اسلامى ديدهايم كه همينطور عمل مىكنند و به همين سبب كار خلاف كم مىشود و نزديك به حد صفر مىرسد. برعكس جاهائى كه چنين روشى وجود ندارد ميزان خلاف بطور جدى بالا مىرود، و از طرف ديگر منجر به انواع بيمارى و عقدههاى روحى وفشارهاى عصبى و متلاشى شدن بنيان خانواده و زيادى مشكلات و غيره مىگردد. …
همچنين در جهيزيّه ساده آن بزرگوار بالاترين سرمشق براى كمكردن مهريهها و قناعت كردن به حد امكان و توانائى وجود دارد و همانا حضرت رسول (ص) فرمود: (افضل نساء امّتى اصبحهنّ وجها و اقلّهن مهرا)(1) برترين زنان امّت من آنهائى هستند كه از همه خوشروتر و مهريهشان از همه كمتر است(2).
و باز فرمود: (القناعة مال لا ينفد)(3) قناعت سرمايهاى پايانناپذير است.
و از على (ع) منقول است كه فرمود: (لا كنـز اغنى من القناعة)(4) هيچ گنجى مانند قناعت انسان را بىنياز نمىكند.
و اين خود رمز خوشبختى و تحرك هرچه بيشتر و جدىتر به سوى آينده است، زيرا دو زوج جوان براى پيشبرد زندگى به سوى جلو همديگر را يارى مىنمايند، و شايد همين امر سرّ كلام خداوند را روشن مىسازد كه فرمود: (ان يكونوا فقراء يغنهم الله من فضله)(5) در صورتى كه تنگدست باشند خداوند آنان را از فضل خود بىنياز مىسازد.
اين در حالى است كه سنگينى مهريهها و پيچيده شدن مقدّمات و برنامهها و تشريفات زائد موجب عقب افتادن ازدواجها مىگردد، چه بسا باعث مىشود افراد مادامالعمر مجرد بمانند كه خود خطرات و مضرات فراوانى را در پى دارد.
همچنين چرخاندن كارهاى منزل توسط آن بانوى مكرّمه كه كارهاى داخل خانه بهايشان و كارهاى بيرون به حضرت على (ع) واگذار شده بود و اين باعث آرامش روحى و سلامت جسمى مىگردد، زيرا كارهاى زحمت دار على رغم ناراحتى و خستگى موجب صحت و سلامتى مىگردد، در حاليكه راحتى و بيكارى سبب بيماريهاى گوناگون مىشود. مؤيّد اين مطلب تاريخ است تا جايى كه سراغ داريم يكبار بيشتر بيمارى براى آن حضرت نقل نكردهاند. و آن بيمارى آخر عمر بوده كه در اثر رنجهاى فراوان و فشار در و ديوار منتهى به شهادت آن بزرگوار گرديده است (درود خدا بر او باد).
چه بسا به خاطر اينكه امّت اسلامى را به كار و زحمت آموخته كنند، حضرت رسول الله (ص) با آن همه لطف و مهربانى حاضر نشد خادمهاى به دختر خود عطا فرمايد، تا يك درس عملى براى تمام زنان مسلمان باشد، و شايداصل درخواست حضرت فاطمه زهرا (س) و بدنبال آن عدم اجابت پيامبر (ص) براى تعليم بوده است.
امّا دستيابى حضرت به فضّه به خاطر ضرورت پيش آمده بود، زيرا كارهاى سختى كه بايد با دست انجام مىشد مانند آسياب كردن و نان پختن و شستن و امثال آن متراكم شده، به علاوه فرزندان خردسال حضرت و اهميّت پرداختن به كارهاى آنان از طرفى و مراجعه زنان به آن حضرت در باره كارها و مسائل خود ضرورت امر را تجديد مىنمود.
با اين حال مىبينيم بعد از آمدن فضّه نيز پيامبر (ص) كارها را بين آندو تقسيم فرموده، به طورى كه يك روز نوبت حضرت زهرا (س) ويك روز نوبت فضّه بود(6) اين كار علاوه بر اينكه درسى است براى امّت تا با زيردستان خود مواسات داشته باشند، تأكيدى است بر تحمل كارها و زحمت و رنج حتّى در جايى كه شخص ديگرى نيز وجود داشته باشد.
قابل ذكر است كه فضّه زنى شوهردار و داراى خانواده و فاميل بوده است و اين از داستان قرآن خواندن او در سفر حج و ديدار با فرزندانش معلوم مىشود. چنانچه اسلام اينگونه است كه هيچ دخترى را بدون همسر وا نمىگذارد بطورى كه سلمان محمّدى وقتى حاكم بر مدائن شده بود با زنى ازدواج نمود و مشاهده كرد آن زن دخترى از شوهر قبلى دارد و هنوز ازدواج نكرده است، گفت: من از رسول خدا (ص) شنيدم كه مىفرمود: (مضمون روايت) اگر دختر خانه، ازدواج نكند و كار نامشروع مرتكب شود عقاب آن برگردن اهل خانه است.
و امّا آرد كردن، خمير ساختن، پختن، بافندگى كردن، شستن، نگهدارى از فرزندان و انجام دهها كار ديگر خانه توسط آن بزرگوار به كمك فضّه بود، پس در تمام اينها آموزشى براى طرز رفتار زن در زندگى زناشوئى است. اگر اين نوع زندگى در خانههاى ما رواج بگيرد كجا ما احتياج به وارد كردن اجناس از شرق و غرب پيدا مىكنيم حتّى گوشت و غير گوشت مثل ضروريّات و كالاهاى اساسى.
همچنين گفتار آن بانو كه به اميرالمؤمنين (ع) گفتند: (ما عهدتنى كاذبة ولا خائنة)(7) يعنى هيچگاه ياد ندارى كه دروغى گفته يا خيانتى كرده باشم. اين براى تعليم همسران در برابر شوهران آنهاست وگرنه على (ع) اين مطلب را مىدانست.
همينطور وقتى پيامبر (ص) مىبيند كه درب خانه حضرت زهرا (س) پردهاى نصب شده داخل خانه نمىشود(8)، اين نيز درس ديگرى براى ماست و چه بسا حضرت زهرا (س) عمدا اين برنامه را تهيّه نمودند تا اينكه وسيلهاى براى تعليم باشد و زنان غرق در ناز و نعمت نشوند در حاليكه بسيارى از مردم با مشكلات زندگى دست و پنجه نرم مىكنند.
حضرت رسول (ص) فرمودند: كسى كه سير بخوابد و همسايه او گرسنه باشد اين شخص به من ايمان نياورده است. (9) .
پي نوشت :
1 ـ وسائل الشيعه: ج15 ص10.
2 ـ احتمال دارد كه مراد از خوشروئى خوش اخلاقى و گشادهروئى باشد نه زيبائى ظاهر.
3 ـ نهج الفصاحه: چاپ تهران، ص448 ح2111 .
4 ـ نهج البلاغة: كلمات قصار، شماره371 .
5 ـ سوره نور: آيه32 .
6 ـ دلائل الامامه طبرى: چاپ نجف، ص49 و مسند فاطمة: چاپ تهران، ص42 و بحار الانوار: ج43 ص28.
7 ـ روضة الواعظين: ص181، چاپ قم.
8 ـ مناقب شهر آشوب: چاپ قم 343/3؛ و بحار الأنوار: ج43 ص86.
9 ـ وسائل الشيعه: ج8 ص490.
منادي